Προφίλ: Ποιοι είναι το ακροδεξιό σύνταγμα Azov της Ουκρανίας;

Η ακροδεξιά νεοναζιστική ομάδα επεκτάθηκε και έγινε μέρος των ενόπλων δυνάμεων της Ουκρανίας, πολιτοφυλακή του δρόμου και πολιτικό κόμμα.

Μετάφραση: Commun✮rios

1 Μαρτίου 2022

Καθώς η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία διανύει την έκτη ημέρα της, ένα ουκρανικό ακροδεξιό στρατιωτικό σύνταγμα επανέρχεται στα πρωτοσέλιδα των εφημερίδων.

Ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν αναφέρθηκε στην παρουσία τέτοιων μονάδων εντός του ουκρανικού στρατού ως έναν από τους λόγους για την έναρξη της λεγόμενης "ειδικής στρατιωτικής επιχείρησης ... για την αποστρατιωτικοποίηση και την αποναζιστικοποίηση της Ουκρανίας".

Τη Δευτέρα, η Εθνική Φρουρά της Ουκρανίας ανέβασε στο Twitter ένα βίντεο που έδειχνε μαχητές του Αζόφ να επικαλύπτουν τις σφαίρες τους με χοιρινό λίπος που φέρεται να χρησιμοποιηθούν εναντίον των Μουσουλμάνων Τσετσένων – συμμάχων της Ρωσίας – που αναπτύσσονται στη χώρα τους.

Η Azov έχει επίσης εμπλακεί στην εκπαίδευση αμάχων μέσω στρατιωτικών ασκήσεων πριν από την εισβολή της Ρωσίας

Τι είναι λοιπόν το σύνταγμα Αζόφ;

Το Azov είναι μια ακροδεξιά στρατιωτική μονάδα πεζικού, η οποία αποτελείται αποκλειστικά από εθελοντές και τα μέλη της οποίας - που υπολογίζονται σε 900 - είναι υπερεθνικιστές και κατηγορούνται ότι υποθάλπουν νεοναζιστική και λευκή υπεροπτική ιδεολογία.

Η μονάδα συγκροτήθηκε αρχικά ως εθελοντική ομάδα τον Μάιο του 2014 από την υπερεθνικιστική συμμορία Patriot of Ukraine και τη νεοναζιστική ομάδα Social National Assembly (SNA). Και οι δύο ομάδες επιδίδονταν σε ξενοφοβικά και νεοναζιστικά ιδεώδη και επιτέθηκαν σωματικά σε μετανάστες, στην κοινότητα των Ρομά και σε άτομα που αντιτίθενται στις απόψεις τους.

Ως τάγμα, η ομάδα πολέμησε στην πρώτη γραμμή του μετώπου εναντίον φιλορώσων αυτονομιστών στο Ντονέτσκ, στην ανατολική περιοχή της Ουκρανίας. Λίγο πριν από την έναρξη της εισβολής, ο Πούτιν αναγνώρισε την ανεξαρτησία δύο ανταρτοκρατούμενων περιοχών από το Ντονμπάς.

Λίγους μήνες μετά την ανακατάληψη του στρατηγικού λιμανιού της Μαριούπολης από τους υποστηριζόμενους από τη Ρωσία αυτονομιστές, η μονάδα ενσωματώθηκε επίσημα στην Εθνική Φρουρά της Ουκρανίας στις 12 Νοεμβρίου 2014 και απέσπασε υψηλούς επαίνους από τον τότε Πρόεδρο Πέτρο Ποροσένκο

"Αυτοί είναι οι καλύτεροι πολεμιστές μας", δήλωσε σε μια τελετή βράβευσης το 2014. "Οι καλύτεροι εθελοντές μας".

Ποιος ίδρυσε την Azov;

Επικεφαλής της μονάδας ήταν ο Andriy Biletsky, ο οποίος διετέλεσε ηγέτης τόσο του Πατριώτη της Ουκρανίας (ιδρύθηκε το 2005) όσο και του SNA (ιδρύθηκε το 2008).  Η SNA είναι γνωστό ότι έχει πραγματοποιήσει επιθέσεις εναντίον μειονοτικών ομάδων στην Ουκρανία.

Το 2010, ο Μπιλέτσκι δήλωσε ότι ο εθνικός σκοπός της Ουκρανίας ήταν να "οδηγήσει τις λευκές φυλές του κόσμου σε μια τελική σταυροφορία ... εναντίον των σημιτικών Untermenschen [κατώτερων φυλών]".

Ο Μπιλέτσκι εξελέγη στο κοινοβούλιο το 2014. Έφυγε από το Αζόφ, καθώς οι εκλεγμένοι αξιωματούχοι δεν μπορούν να είναι στο στρατό ή στην αστυνομία. Παρέμεινε βουλευτής μέχρι το 2019.

Ο 42χρονος έχει το παρατσούκλι Bely Vozd - ή Λευκός Κυβερνήτης - από τους υποστηρικτές του. Ίδρυσε το ακροδεξιό κόμμα Εθνικό Σώμα τον Οκτώβριο του 2016, του οποίου η βασική βάση είναι οι βετεράνοι του Αζόφ.

Πριν γίνει μέλος των ενόπλων δυνάμεων της Ουκρανίας, ποιος χρηματοδότησε την Αζόφ;

Η μονάδα έλαβε υποστήριξη από τον υπουργό Εσωτερικών της Ουκρανίας το 2014, καθώς η κυβέρνηση είχε αναγνωρίσει ότι ο δικός της στρατός ήταν πολύ αδύναμος για να καταπολεμήσει τους φιλορώσους αυτονομιστές και βασιζόταν σε παραστρατιωτικές εθελοντικές δυνάμεις.

Οι δυνάμεις αυτές χρηματοδοτούνταν ιδιωτικά από ολιγάρχες - ο πιο γνωστός είναι ο Ihor Kolomoyskyi, δισεκατομμυριούχος μεγιστάνας της ενέργειας και τότε κυβερνήτης της περιοχής Ντνιπροπετρόφσκα.

Εκτός από το Azov, ο Kolomoisky χρηματοδότησε και άλλα εθελοντικά τάγματα, όπως τα Dnipro 1 και Dnipro 2, τις μονάδες Aidar και Donbas.

Η Azov έλαβε νωρίς χρηματοδότηση και βοήθεια από έναν άλλο ολιγάρχη: Serhiy Taruta, τον δισεκατομμυριούχο κυβερνήτη της περιοχής του Ντονέτσκ.

Νεοναζιστική ιδεολογία

Το 2015, ο Andriy Diachenko, ο τότε εκπρόσωπος του συντάγματος, δήλωσε ότι το 10 έως 20 τοις εκατό των νεοσύλλεκτων του Azov ήταν ναζιστές.

Η μονάδα έχει αρνηθεί ότι υιοθετεί τη ναζιστική ιδεολογία στο σύνολό της, αλλά τα ναζιστικά σύμβολα, όπως η σβάστικα και τα διακριτικά των SS, είναι διάχυτα στις στολές και τα σώματα των μελών της Azov.

Για παράδειγμα, η στολή φέρει το νεοναζιστικό σύμβολο Wolfsangel, το οποίο μοιάζει με μια μαύρη σβάστικα σε κίτρινο φόντο. Η ομάδα δήλωσε ότι πρόκειται απλώς για ένα αμάλγαμα των γραμμάτων "N" και "I" που αντιπροσωπεύουν την "εθνική ιδέα".

Μεμονωμένα μέλη έχουν δηλώσει ότι είναι νεοναζί και ο σκληροπυρηνικός ακροδεξιός υπερεθνικισμός είναι διάχυτος μεταξύ των μελών.

Τον Ιανουάριο του 2018, η Azov έθεσε σε λειτουργία τη μονάδα περιπολίας στους δρόμους με την ονομασία National Druzhyna για την "αποκατάσταση" της τάξης στην πρωτεύουσα, το Κίεβο. Αντ' αυτού, η μονάδα πραγματοποίησε πογκρόμ κατά της κοινότητας των Ρομά και επιτέθηκε σε μέλη της κοινότητας ΛΟΑΤΚΙ.

"Η Ουκρανία είναι το μοναδικό έθνος στον κόσμο που έχει έναν νεοναζιστικό σχηματισμό στις ένοπλες δυνάμεις του", έγραψε το 2019 ένας ανταποκριτής του αμερικανικού περιοδικού The Nation.

Παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και εγκλήματα πολέμου

Μια έκθεση του 2016 από το Γραφείο του Ύπατου Αρμοστή των Ηνωμένων Εθνών για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα (OCHA) κατηγόρησε το σύνταγμα Azov για παραβίαση του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου.

Η έκθεση περιγράφει λεπτομερώς περιστατικά κατά την περίοδο από τον Νοέμβριο του 2015 έως τον Φεβρουάριο του 2016, όπου το Αζόφ είχε ενσωματώσει τα όπλα και τις δυνάμεις του σε χρησιμοποιημένα κτίρια αμάχων και είχε εκτοπίσει τους κατοίκους αφού λεηλάτησε τις περιουσίες των πολιτών. Η έκθεση κατηγορεί επίσης το τάγμα για βιασμούς και βασανισμούς κρατουμένων στην περιοχή του Ντονμπάς.

Ποια ήταν η διεθνής αντίδραση στην Azov;

Τον Ιούνιο του 2015, τόσο ο Καναδάς όσο και οι Ηνωμένες Πολιτείες ανακοίνωσαν ότι οι δικές τους δυνάμεις δεν θα υποστηρίξουν ούτε θα εκπαιδεύσουν το σύνταγμα Azov, επικαλούμενες τις νεοναζιστικές του διασυνδέσεις.

Τον επόμενο χρόνο, ωστόσο, οι ΗΠΑ ήραν την απαγόρευση υπό την πίεση του Πενταγώνου.

Τον Οκτώβριο του 2019, 40 μέλη του αμερικανικού Κογκρέσου με επικεφαλής τον αντιπρόσωπο Μαξ Ρόουζ υπέγραψαν επιστολή με την οποία ζητούσαν ανεπιτυχώς από το αμερικανικό υπουργείο Εξωτερικών να χαρακτηρίσει το Αζόφ ως "ξένη τρομοκρατική οργάνωση" (FTO). Τον περασμένο Απρίλιο, η αντιπρόσωπος Elissa Slotkin επανέλαβε το αίτημα - το οποίο περιελάμβανε και άλλες ομάδες λευκής υπεροχής - προς την κυβέρνηση Biden.

Η διεθνής υποστήριξη για την Azov ήταν ευρεία και η Ουκρανία έχει αναδειχθεί σε νέο κόμβο για την ακροδεξιά σε όλο τον κόσμο. Άνδρες από τρεις ηπείρους έχουν καταγραφεί να εντάσσονται στις μονάδες εκπαίδευσης της Azov προκειμένου να αναζητήσουν εμπειρία μάχης και να ασχοληθούν με παρόμοια ιδεολογία.

Οι ταλαντώσεις του Facebook

Το 2016, το Facebook χαρακτήρισε για πρώτη φορά το σύνταγμα Azov ως "επικίνδυνη οργάνωση".

Σύμφωνα με την πολιτική της εταιρείας για επικίνδυνα άτομα και οργανώσεις, το Azov απαγορεύτηκε από τις πλατφόρμες του το 2019. Η ομάδα εντάχθηκε στον χαρακτηρισμό Tier 1 του Facebook, ο οποίος περιλαμβάνει ομάδες όπως η Κου Κλουξ Κλαν και το ISIL (ISIS). Απαγορεύονται επίσης οι χρήστες που εμπλέκονται στον έπαινο, την υποστήριξη ή την εκπροσώπηση ομάδων της κατηγορίας 1.

Ωστόσο, στις 24 Φεβρουαρίου, την ημέρα που η Ρωσία εξαπέλυσε την εισβολή της, το Facebook ανέτρεψε την απαγόρευσή του, λέγοντας ότι θα επιτρέψει τον έπαινο για το Azov.

"Προς το παρόν, κάνουμε μια στενή εξαίρεση για τους επαίνους του συντάγματος Azov αυστηρά στο πλαίσιο της υπεράσπισης της Ουκρανίας ή στο ρόλο τους ως μέρος της εθνικής φρουράς της Ουκρανίας", δήλωσε εκπρόσωπος της μητρικής εταιρείας του Facebook, Meta, στο Business Insider.

"Συνεχίζουμε όμως να απαγορεύουμε κάθε ρητορική μίσους, συμβολισμό μίσους, έπαινο της βίας, γενικό έπαινο, υποστήριξη ή αναπαράσταση του συντάγματος Azov, καθώς και κάθε άλλο περιεχόμενο που παραβιάζει τα πρότυπα της κοινότητάς μας", πρόσθεσε.

Η αντιστροφή της πολιτικής θα είναι ένας τεράστιος πονοκέφαλος για τους συντονιστές του Facebook, ανέφερε ο ιστότοπος Intercept, που εδρεύει στις ΗΠΑ.

"Ενώ οι χρήστες του Facebook μπορούν τώρα να επαινέσουν οποιαδήποτε μελλοντική δράση στο πεδίο της μάχης από τους στρατιώτες του Αζοφ εναντίον της Ρωσίας, η νέα πολιτική σημειώνει ότι "κάθε έπαινος της βίας" που διαπράττεται από την ομάδα εξακολουθεί να απαγορεύεται- δεν είναι σαφές τι είδους μη βίαιου πολέμου προβλέπει η εταιρεία", έγραψε το Intercept.

ΠΗΓΗ: AL JAZEERA

Δίτε ακόμα: Ο κωμικός και ο ολιγάρχης 

Πώς ο Εβραίος πρόεδρος της Ουκρανίας Ζελένσκι έκανε ειρήνη με νεοναζί παραστρατιωτικούς στην πρώτη γραμμή του πολέμου με τη Ρωσία

Τα στοιχεία δείχνουν ότι οι ΗΠΑ μπορεί να υποστήριξαν το τάγμα των νεοναζί Azov.