Κατανοώντας τον πόλεμο στην Ουκρανία - Vijay Prashad - 9/3/2022

 

Οι ηγέτες της Λευκορωσίας, της Ρωσίας, της Γερμανίας, της Γαλλίας και της Ουκρανίας στη σύνοδο κορυφής της 11ης και 12ης Φεβρουαρίου 2015 στο Μινσκ της Λευκορωσίας. Ο πόλεμος στην περιοχή του Ντονμπάς που ξεκίνησε το 2014 οδήγησε στις δύο συμφωνίες του Μινσκ.

By Vijay Prashad

Μετάφραση: Commun✮rios

Ο πόλεμος μεταξύ της Ρωσίας και της Ουκρανίας ξεκίνησε πολύ πριν από τις 24 Φεβρουαρίου 2022 - την ημερομηνία που προβλέπεται από την ουκρανική κυβέρνηση, το ΝΑΤΟ και τις Ηνωμένες Πολιτείες για την έναρξη της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία. Σύμφωνα με τον Ντμίτρι Κοβάλεβιτς, δημοσιογράφο και μέλος μιας απαγορευμένης πλέον κομμουνιστικής οργάνωσης στην Ουκρανία, ο πόλεμος ξεκίνησε στην πραγματικότητα την άνοιξη του 2014 και έκτοτε δεν έχει σταματήσει ποτέ.

Μου γράφει από τα νότια του Κιέβου/Κίεβου, στην Ουκρανία, και μου αφηγείται ένα ανέκδοτο: "Τι υπάρχει στη γραμμή του μετώπου;" ρωτάει ένα άτομο. "Τα στρατεύματά μας νικούν ως συνήθως!" έρχεται η απάντηση. "Ποια είναι τα στρατεύματά μας;" ρωτάει το πρώτο άτομο και του απαντούν: "Θα το δούμε σύντομα...". Σε έναν πόλεμο, τα πάντα είναι υπό αμφισβήτηση, ακόμη και το όνομα της πρωτεύουσας της Ουκρανίας (Κίεβο στα ουκρανικά και Κίεβο στα ρωσικά, πάει η συζήτηση στο διαδίκτυο).

Οι πόλεμοι είναι από τις πιο δύσκολες αποστολές ρεπορτάζ για έναν δημοσιογράφο. Στις μέρες μας, ειδικά, με τον καταιγισμό των μέσων κοινωνικής δικτύωσης και την πολεμική των τηλεοπτικών καναλιών ειδήσεων του δικτύου, τα πράγματα επί τόπου είναι δύσκολο να ξεκαθαριστούν. Τα βασικά γεγονότα σχετικά με τα γεγονότα που λαμβάνουν χώρα κατά τη διάρκεια ενός πολέμου είναι δύσκολο να εξακριβωθούν, πόσο μάλλον να εξασφαλιστεί η σωστή ερμηνεία αυτών των γεγονότων. Τα βίντεο με τις προφανείς φρικαλεότητες του πολέμου που μπορούν να βρεθούν σε πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης όπως το YouTube είναι αδύνατο να επαληθευτούν. Συχνά, καθίσταται σαφές ότι μεγάλο μέρος του περιεχομένου που σχετίζεται με τον πόλεμο και μπορεί να βρεθεί σε αυτές τις πλατφόρμες είτε έχει ταυτοποιηθεί λανθασμένα είτε προέρχεται από άλλες συγκρούσεις. Ακόμα και το BBC, το οποίο έχει λάβει πολύ ισχυρή φιλοουκρανική και ΝΑΤΟϊκή θέση σε αυτή τη σύγκρουση, αναγκάστηκε να δημοσιεύσει ένα άρθρο σχετικά με το πώς πολλοί από τους ισχυρισμούς των ιών σχετικά με τις ρωσικές θηριωδίες είναι ψευδείς. Ανάμεσα σε αυτούς τους ψευδείς ισχυρισμούς, οι οποίοι έχουν συγκεντρώσει ευρεία κυκλοφορία, είναι ένα βίντεο που κυκλοφορεί στο TikTok, το οποίο λανθασμένα ισχυρίζεται ότι είναι αυτό ενός "ουκρανικού κοριτσιού που αντιμετωπίζει έναν Ρώσο στρατιώτη", αλλά αντ' αυτού είναι ένα βίντεο με την 11χρονη τότε Παλαιστίνια Ahed Tamimi να αντιμετωπίζει έναν Ισραηλινό στρατιώτη το 2012- το βίντεο συνεχίζει να κυκλοφορεί στο TikTok με τη λεζάντα: "Μικρά [κορίτσια] αντιστέκονται στους Ρώσους στρατιώτες".

Εν τω μεταξύ, αμφισβητώντας την ημερομηνία έναρξης του ρωσο-ουκρανικού πολέμου ως 24 Φεβρουαρίου, ο Kovalevich μου λέει: "Ο πόλεμος στην Ουκρανία δεν ξεκίνησε τον Φεβρουάριο του 2022. Ξεκίνησε την άνοιξη του 2014 στο Ντονμπάς και δεν έχει σταματήσει αυτά τα οκτώ χρόνια". Ο Kovalevich είναι μέλος της Borotba (Αγώνας), μιας κομμουνιστικής οργάνωσης στην Ουκρανία. Η Borotba, όπως και άλλες κομμουνιστικές και μαρξιστικές οργανώσεις, απαγορεύτηκε από την προηγούμενη υποστηριζόμενη από τις ΗΠΑ ουκρανική κυβέρνηση του Πέτρο Ποροσένκο το 2015 (στο πλαίσιο αυτής της συνεχιζόμενης καταστολής, δύο κομμουνιστές ηγέτες της νεολαίας - ο Αλεξάντρ Κονόνοβιτς και ο Μιχαήλ Κονόνοβιτς - συνελήφθησαν από τις ουκρανικές υπηρεσίες ασφαλείας στις 6 Μαρτίου).

"Οι περισσότεροι σύντροφοί μας αναγκάστηκαν να μεταναστεύσουν στο Ντονέτσκ και το Λουχάνσκ", μου λέει ο Κοβαλέβιτς. Αυτές είναι οι δύο ανατολικές επαρχίες με κυρίως ρωσόφωνους κατοίκους που ξέφυγαν από τον "έλεγχο της ουκρανικής κυβέρνησης το 2014" και βρίσκονταν υπό τον έλεγχο ομάδων που υποστηρίζονταν από τη Ρωσία. Τον Φεβρουάριο, ωστόσο, πριν από τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν αναγνώρισε αυτές τις "δύο αποσχισθείσες περιοχές στην ανατολική Ουκρανία ως ανεξάρτητες", καθιστώντας αυτή την αμφιλεγόμενη κίνηση το εφαλτήριο για την τελική στρατιωτική εισβολή της Ρωσίας. Τώρα, λέει ο Kovalevich, οι σύντροφοί του "περιμένουν να επιστρέψουν από την εξορία και να εργαστούν νόμιμα". Αυτή η προσδοκία βασίζεται στην υπόθεση ότι η ουκρανική κυβέρνηση θα αναγκαστεί να απαλλαγεί από το υπάρχον σύστημα, το οποίο περιλαμβάνει εκπαιδευμένους και χρηματοδοτούμενους από τη Δύση αντιρωσικούς δεξιούς εκδικητές και παραστρατιωτικούς πράκτορες στη χώρα, και θα πρέπει να ανατρέψει πολλούς από τους ανελεύθερους και αντιμειονοτικούς (συμπεριλαμβανομένων των αντιρωσικών) νόμους της εποχής Ποροσένκο

'Νιώθω νευρικός'

"Αισθάνομαι αρκετά νευρικός", μου λέει ο Kovalevich. "[Αυτός ο πόλεμος] φαίνεται πολύ ζοφερός και όχι τόσο εξαιτίας των Ρώσων όσο εξαιτίας των δικών μας [ουκρανικών] ένοπλων συμμοριών που λεηλατούν και ληστεύουν [τη χώρα]". Όταν επενέβησαν οι Ρώσοι, ο Ουκρανός πρόεδρος Volodymyr Zelenskyy μοίρασε όπλα σε όποιον πολίτη ήθελε να υπερασπιστεί τη χώρα. Ο Kovalevich, ο οποίος ζει στην κεντρική Ουκρανία, ακριβώς νότια της πρωτεύουσας, λέει: "Η περιοχή μου δεν επηρεάστηκε από στρατιωτικές ενέργειες -μόνο από την τρομοκρατία των [δεξιών] εθνικιστικών συμμοριών".

Κατά τις πρώτες ημέρες της ρωσικής στρατιωτικής επέμβασης, ο Kovalevich φιλοξένησε μια οικογένεια Ρομά που είχε διαφύγει από την εμπόλεμη ζώνη. "Η οικογένειά μου είχε ένα ελεύθερο δωμάτιο", μου λέει ο Kovalevich. Οργανώσεις Ρομά λένε ότι υπάρχουν περίπου 400.000 Ρομά στην Ουκρανία, οι περισσότεροι από τους οποίους ζουν στο δυτικό τμήμα της Ουκρανίας, στην περιφέρεια Ζακερπάτσκα (συνορεύει με την Ουγγαρία, την Πολωνία, τη Ρουμανία και τη Σλοβακία). "Οι Ρομά στη χώρα μας δέχονται τακτικά επιθέσεις από [δεξιούς] εθνικιστές", λέει ο Kovalevich. "Οι εθνικιστές συνήθιζαν να τους επιτίθενται [τους Ρομά] δημοσίως, καίγοντας τους καταυλισμούς τους, αποκαλώντας τους "σκουπίδια εκκαθάρισης". Η αστυνομία δεν αντιδρούσε, καθώς οι ακροδεξιές συμμορίες μας λειτουργούν πάντα σε συνεργασία είτε με την αστυνομία είτε με την υπηρεσία ασφαλείας". Αυτή η οικογένεια Ρομά, η οποία βρισκόταν υπό την προστασία του Kovalevich και της οικογένειάς του, κινείται προς τη δυτική Ουκρανία, όπου ζει το μεγαλύτερο μέρος του ουκρανικού πληθυσμού των Ρομά. "Αλλά είναι πολύ ανασφαλές να μετακινηθεί", μου λέει ο Kovalevich. "Υπάρχουν εθνικιστές που [επανδρώνουν αυτά] τα σημεία ελέγχου [κατά μήκος] όλων των δρόμων [στην Ουκρανία, και] μπορεί να πυροβολήσουν [οποιονδήποτε] τους φαίνεται ύποπτος ή απλώς να ληστέψουν τους πρόσφυγες".

Συμφωνίες του Μινσκ

Ο πόλεμος στην περιοχή του Ντονμπάς που ξεκίνησε το 2014 είχε ως αποτέλεσμα την υπογραφή δύο συμφωνιών στη Λευκορωσία το 2014 και το 2015, οι οποίες πήραν το όνομά τους από την πρωτεύουσα της Λευκορωσίας και ονομάστηκαν συμφωνίες του Μινσκ. Οι συμφωνίες αυτές αποσκοπούσαν στο "[να] τερματιστεί ο αυτονομιστικός πόλεμος των ρωσόφωνων στην ανατολική Ουκρανία". Η δεύτερη από αυτές τις συμφωνίες υπογράφηκε από δύο κορυφαίες πολιτικές προσωπικότητες από την Ουκρανία (Leonid Kuchma, πρόεδρος της Ουκρανίας από το 1994 έως το 2005) και από τη Ρωσία (Mikhail Zurabov, πρέσβης της Ρωσικής Ομοσπονδίας στην Ουκρανία, 2009-2016), αντίστοιχα, και επιβλέφθηκε από έναν Ελβετό διπλωμάτη (Heidi Tagliavini, ο οποίος ήταν πρόεδρος της Ανεξάρτητης Διεθνούς Αποστολής Διερεύνησης Γεγονότων για τη Σύγκρουση στη Γεωργία, 2008-2009). Η εν λόγω συμφωνία Μινσκ ΙΙ εγκρίθηκε με το ψήφισμα 2022 του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ στις 17 Φεβρουαρίου 2015. Εάν οι συμφωνίες του Μινσκ είχαν τηρηθεί, η Ρωσία και η Ουκρανία θα είχαν εξασφαλίσει μια ρύθμιση που θα ήταν αποδεκτή στο Ντονμπάς.

"Δύο ουκρανικές κυβερνήσεις υπέγραψαν τις συμφωνίες του Μινσκ", μου λέει ο Kovalevich, "αλλά δεν τις εκπλήρωσαν. Πρόσφατα οι αξιωματούχοι του Ζελένσκι χλεύασαν ανοιχτά τη συμφωνία, λέγοντας ότι δεν θα την εκπληρώσουν (με την ενθάρρυνση των ΗΠΑ και του Ηνωμένου Βασιλείου, φυσικά). Αυτό ήταν μια καθαρή παραβίαση όλων των κανόνων - δεν μπορείς να υπογράφεις [τις συμφωνίες] και στη συνέχεια να αρνείσαι να τις εκπληρώσεις". Η γλώσσα των συμφωνιών του Μινσκ ήταν, όπως λέει ο Kovalevich, "αρκετά φιλελεύθερη για την κυβέρνηση". Οι δύο δημοκρατίες του Ντονέτσκ και του Λουχάνσκ θα παρέμεναν μέρος της Ουκρανίας και θα τους παραχωρούνταν κάποια πολιτιστική αυτονομία (αυτό αναφερόταν στην υποσημείωση του άρθρου 11 της συμφωνίας Μινσκ ΙΙ της 12ης Φεβρουαρίου 2015). "Αυτό ήταν απαράδεκτο για τους εθνικιστές μας και τους [δεξιούς εθνικιστές]", μου λέει ο Kovalevich. "Θα ήθελαν να οργανώσουν εκκαθαρίσεις και εκδίκηση εκεί [στο Ντονέτσκ και το Λουχάνσκ]". Πριν από τη ρωσική στρατιωτική επέμβαση, η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα διαπίστωσε ότι περισσότεροι από 14.000 άνθρωποι είχαν σκοτωθεί στη συνεχιζόμενη σύγκρουση στο Ντονέτσκ και το Λουχάνσκ, παρά τις συμφωνίες του Μινσκ. Αυτή η βία είναι που προκαλεί τον Kovalevich να κάνει τα σχόλιά του για τη βία των υπερεθνικιστών και των δεξιών παραστρατιωτικών. "Οι εκλεγμένες αρχές είναι ένα κάλυμμα, που καλύπτει τους πραγματικούς κυβερνήτες της Ουκρανίας", λέει ο Kovalevich. Ο πρόεδρος της Ουκρανίας Zelenskyy και οι σύμμαχοί του στο κοινοβούλιο δεν καθοδηγούν τη διαδικασία διακυβέρνησης στη χώρα τους, αλλά έχουν "μια ατζέντα που τους επιβάλλεται από τις ακροδεξιές ένοπλες ομάδες".

Ειρήνη;

Οι διαπραγματεύσεις στα σύνορα Ουκρανίας-Λευκορωσίας συνεχίζονται μεταξύ Ρώσων και Ουκρανών. Ωστόσο, ο Kovalevich δεν είναι αισιόδοξος για θετική έκβαση αυτών των διαπραγματεύσεων. Οι αποφάσεις, λέει, δεν λαμβάνονται μόνο από τον Ουκρανό πρόεδρο, αλλά από τις ακροδεξιές υπερεθνικιστικές παραστρατιωτικές ένοπλες ομάδες και τις χώρες του ΝΑΤΟ. Καθώς μιλούσαμε με τον Kovalevich, η Washington Post δημοσίευσε ένα ρεπορτάζ σχετικά με "Σχέδια για μια αντάρτικη δράση στην Ουκρανία με την υποστήριξη των ΗΠΑ"- η πρώην υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Hillary Clinton άφησε να εννοηθεί ένας ανταρτοπόλεμος τύπου Αφγανιστάν στην Ουκρανία, λέγοντας: "Πρέπει να συνεχίσουμε να σφίγγουμε τις βίδες". "Αυτό αποκαλύπτει ότι [οι ΗΠΑ] δεν ενδιαφέρονται πραγματικά για τους Ουκρανούς", λέει ο Kovalevich. "Θέλουν να το χρησιμοποιήσουν αυτό ως ευκαιρία για να προκαλέσουν πόνο στους Ρώσους".

Αυτά τα σχόλια της Κλίντον και άλλων υποδηλώνουν στον Kovalevich ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες θέλουν "να οργανώσουν χάος μεταξύ της Ρωσίας και των Ευρωπαίων". Η ειρήνη στην Ουκρανία, λέει, "είναι θέμα συμφιλίωσης μεταξύ του ΝΑΤΟ και των νέων παγκόσμιων δυνάμεων, της Ρωσίας και της Κίνας". Μέχρι να καταστεί δυνατή μια τέτοια συμφιλίωση και μέχρι η Ευρώπη να αναπτύξει μια ορθολογική εξωτερική πολιτική, "θα επηρεαζόμαστε από πολέμους", λέει ο Kovalevich.

Αυτό το άρθρο δημιουργήθηκε από την Globetrotter. Ο Vijay Prashad είναι Ινδός ιστορικός, εκδότης και δημοσιογράφος. Είναι συνεργάτης συγγραφέας και επικεφαλής ανταποκριτής του Globetrotter. Είναι αρχισυντάκτης του LeftWord Books και διευθυντής του Tricontinental: Institute for Social Research. Είναι ανώτερος μη μόνιμος συνεργάτης στο Ινστιτούτο Οικονομικών Σπουδών Chongyang του Πανεπιστημίου Renmin της Κίνας. Έχει γράψει περισσότερα από 20 βιβλία, μεταξύ των οποίων τα The Darker Nations και The Poorer Nations. Το τελευταίο του βιβλίο είναι το Washington Bullets, με εισαγωγή του Evo Morales Ayma.

Πηγή: www.struggle-la-lucha.org

.