Για τη θεωρία και μεθοδολογία της διαλεκτικής υλιστικής αντίληψης της ιστορίας. Μια εισαγωγή στον ιστορικό υλισμό. Πατέλης Δημήτρης

 

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

Εισαγωγή.

Τι είναι ο μαρξισμός; Τι, πως και γιατί ερευνά;

Ιστορική προσέγγιση του γίγνεσθαι της διαλεκτικής-υλιστικής αντίληψης της ιστορίας.

-Εισαγωγικές επισημάνσεις.

-Κριτήρια επιστημονικής περιοδολόγησης του μαρξισμού και γνωσιακή συγκυρία.

-Προϋποθέσεις εμφάνισης του μαρξισμού (υλικές, οργανωτικές, ιδεολογικές και θεωρητικές).

-Εμφάνιση του μαρξισμού. Τα πρώτα έργα των Κ. Μαρξ και Φ. Ένγκελς. (Αρχές δεκαετίας του 1840-1850). Η έναρξη της θεωρητικής και πρακτικής δραστηριότητας του Κ. Μαρξ και του Φ. Ένγκελς. Η μετάβαση από τον ιδεαλισμό στον υλισμό και από επαναστατικές δημοκρατικές θέσεις στον κομμουνισμό (1842 – 1844).

-Η διαμόρφωση του μαρξισμού (1845 – 1848).

-Η ανάπτυξη του μαρξισμού στη βάση της γενίκευσης της εμπειρίας των αστικών δημοκρατικών επαναστάσεων 1848- 1849.

-Η ωριμότητα του μαρξισμού: οικονομικές έρευνες και “Κεφάλαιο”.

-Για τη συμβολή του Β. Ι. Λένιν.

Συνοπτική αναφορά στο κεκτημένο των θεωρητικών θέσεων του ιστορικού υλισμού.

Ο μετά τον Μαρξ μαρξισμός και οι περιπέτειες των επιγόνων…

Αναφορά στο θεωρητικό κεκτημένο του κλασικού μαρξισμού.

α) Η μαρξική πολιτική οικονομία της κεφαλαιοκρατίας

β) Το θεωρητικό κεκτημένο και οι ιστορικοί περιορισμοί της υλιστικής αντίληψης της ιστορίας

γ) Η πρόγνωση της αταξικής κοινωνίας

Αντί επιλόγου: η αναγκαιότητα διαλεκτικής ανάπτυξης-άρσης του μαρξισμού, μέσω της ανάπτυξης-άρσης του ιστορικού υλισμού. Η Λογική της Ιστορίας.

Βιβλιογραφία

Από το οπισθόφυλλο:

Το βιβλίο αυτό θα έχει επιτύχει το ρόλο του εάν λειτουργήσει σαν έναυσμα και οδηγός για μελέτη της επιστήμης του Μαρξισμού. Εδώ, βάσει της διαλεκτικής λογικής και μεθοδολογίας εξετάζεται και αναδεικνύεται συνοπτικά η ιστορία της πολυσχιδούς έρευνας των θεμελιωτών της Επαναστατικής Θεωρίας Κ. Μαρξ και Φ. Ένγκελς, με έμφαση στην Κοινωνική Φιλοσοφία, στη Φιλοσοφία της Ιστορίας, στη θεωρία περί της δομής και της ιστορίας της κοινωνίας, οργανικά και διαμεσολαβημένα συνδεδεμένη με την ανάδειξη της επαναστατικής θέσης και του ρόλου της εργατικής τάξης, ενταγμένη στη θεωρητική διαπάλη ιδεών και σχολών στην ιστορία της φιλοσοφίας και των επιστημών.

Η συνεπής επιστημονική έρευνα των θεμελιωτών της επαναστατικής θεωρίας, συνδέεται οργανικά με την επαναστατική στάση ζωής τους, με την συστράτευσή τους με την υπόθεση της εργατικής τάξης και του κομμουνισμού. Ωστόσο, οι απαράμιλλες θεμελιώδεις ανακαλύψεις τους, τα εκπληκτικά θεωρητικά και μεθοδολογικά επιτεύγματά τους θα ήταν ανέφικτα εάν αυτοί οι τιτάνες της επανάστασης αναλίσκονταν στον έρποντα εμπειρισμό-πρακτικισμό, στον επιφανειακό εργατισμό, στην κραυγάζουσα «υπερεπαναστατική» ρηχή συνθηματολογία και στον αντίστοιχο αντιεπιστημονικό «ακτιβισμό» του συρμού (έρμαιου του καιροσκοπισμού του «βλέποντας και κάνοντας»), όπως τους προέτρεπαν άλλωστε ήδη στην εποχή τους τάσεις, τις οποίες οι ίδιοι καταπολέμησαν ανυποχώρητα. Ανέφικτα θα ήταν και από τη σκοπιά του «ακαδημαϊσμού», της ελιτίστικης «καθηγητικής επιστήμης», της αυτοαναφορικής «θεωρίας για τη θεωρία», της αφηρημένης θεωρητικολογίας που μόνο ως μέσο απολογητικής κυρίαρχης τάξης πραγμάτων, ιδιοτελούς σταδιοδρομίας και αυτοπροβολής της καθεστωτικής «διανόησης» λειτουργεί. Η νομοτέλεια ανάπτυξης της επιστήμης καθιστά σαφές ότι χωρίς τη σχετική αυτοτέλεια της στρατευμένης στην υπόθεση της εργατικής τάξης, στην προοπτική της επανάστασης και του κομμουνισμού ερευνητικής δραστηριότητας είναι ανέφικτη η ανάπτυξη της επαναστατικής θεωρίας.

Εδώ αναδεικνύεται η αντιφατικότητα της ιστορικής γνωσιακής συγκυρίας στο πλαίσιο της οποίας διεξάγεται αυτή η έρευνα των κλασικών και τα στάδια που αυτή διανύει, σε συνάρτηση με την πορεία των ερευνών σε άλλα γνωστικά πεδία, και ιδιαίτερα αυτά της επιστήμης της πολιτικής οικονομίας της κεφαλαιοκρατίας, της διαλεκτικής λογικής και μεθοδολογίας και της επιστημονικής πρόβλεψης-πρόγνωσης της μελλοντικής κοινωνίας, του κομμουνισμού. Η προσέγγιση αυτή παρέχει την δυνατότητα διακρίβωσης των όρων και των ορίων του επιστημονικού κεκτημένου του κλασικού μαρξισμού με αυστηρά επιστημολογικούς όρους (σε αντιδιαστολή με επιφανειακές ιδεολογικοπολιτικές ερμηνείες και αυθαίρετες εργαλειακές χρήσεις).

Αναδεικνύει συνάμα τη δυνατότητα και αναγκαιότητα διαλεκτικής ανάπτυξης-άρσης αυτού του κεκτημένου, στο πλαίσιο ενός φάσματος ερευνητικών προγραμμάτων με προοπτική, για τον επιστημονικό εξοπλισμό του νικηφόρου επαναστατικού κινήματος του σήμερα και του αύριο.

 Πηγή: https://www.academia.edu/44071712/%CE%A0%CE%B1%CF%84%CE%AD%CE%BB%CE%B7%CF%82_%CE%94%CE%B7%CE%BC%CE%AE%CF%84%CF%81%CE%B7%CF%82_%CE%93%CE%B9%CE%B1_%CF%84%CE%B7_%CE%B8%CE%B5%CF%89%CF%81%CE%AF%CE%B1_%CE%BA%CE%B1%CE%B9_%CE%BC%CE%B5%CE%B8%CE%BF%CE%B4%CE%BF%CE%BB%CE%BF%CE%B3%CE%AF%CE%B1_%CF%84%CE%B7%CF%82_%CE%B4%CE%B9%CE%B1%CE%BB%CE%B5%CE%BA%CF%84%CE%B9%CE%BA%CE%AE%CF%82_%CF%85%CE%BB%CE%B9%CF%83%CF%84%CE%B9%CE%BA%CE%AE%CF%82_%CE%B1%CE%BD%CF%84%CE%AF%CE%BB%CE%B7%CF%88%CE%B7%CF%82_%CF%84%CE%B7%CF%82_%CE%B9%CF%83%CF%84%CE%BF%CF%81%CE%AF%CE%B1%CF%82_%CE%9C%CE%B9%CE%B1_%CE%B5%CE%B9%CF%83%CE%B1%CE%B3%CF%89%CE%B3%CE%AE_%CF%83%CF%84%CE%BF%CE%BD_%CE%B9%CF%83%CF%84%CE%BF%CF%81%CE%B9%CE%BA%CF%8C_%CF%85%CE%BB%CE%B9%CF%83%CE%BC%CF%8C_2020_Patelis_D_On_the_Theory_and_Methodology_of_Dialectical_Materialist_Conception_of_History?fbclid=IwAR0mo_AZSnLXTuVaD5eMZ0dSkyijYBvQ6jiqRZXPlG6evPOC_alPFmyPrH0